Asertywność

Szef poprosił byś została dzisiaj po godzinach? Nie bardzo Ci to pasuje. Jest piątek. Miałaś inne plany… ale godzisz się, bo co innego Ci pozostało?

Przyszedł dziś nowy Klient? Poinformowałaś go o wysokości Twojego honorarium za usługi, ale stwierdził, że zapłaci Ci o 30 % mniej. Godzisz się mimo, że znasz stawki na rynku. Wiesz, że kolega wziąłby więcej. Ty godzisz się na propozycję klienta, bo brak Ci odwagi, by postawić na swoim, ale czujesz, że znowu zabierasz sobie możliwość uzyskania godziwego zarobku. Pojawia się frustracja.

Masz świetny pomysł na rozwiązanie problemu w pracy, stawiasz propozycję na forum, ale koledzy wyśmiewają Twoje sugestie. Czujesz, że Twoje rozwiązanie wiele by usprawniło i mimo, że to Ty masz decydujący głos, godzisz się na inną propozycję. Nie potrafisz powiedzieć wprost, że tym razem zadecydujesz sama. Czujesz się nie ważna i ignorowana.

Znasz te sytuacje? Potrafisz postawić się w takich okolicznościach? Byłaś tam? A może zdarza Ci się to notorycznie? Co one o Tobie mówią? Jak myślisz, czego Ci brakuje?

Asertywność… Pewnie nie raz o tym rozmyślałaś. Myślałaś „gdybym była bardziej asertywna, zamiast siedzieć po godzinach w piątek, mogłabym poświęcić czas dzieciom. Dawno nie wyszłam z nimi na plac zabaw”. Albo „gdybym potrafiła powiedzieć Klientowi, że moje wynagrodzenie nie podlega negocjacjom, pewnie dziś na moim koncie byłoby więcej pieniędzy”. A może „gdyby moje rozwiązanie zostało wdrożone, szef doceniłby moją kreatywność i w końcu dostałabym awans, o którym marzę od lat”.

Czym jest zatem asertywność? Czy wiesz, że to umiejętność jasnego, wyraźnego stawiania granic? To umiejętność wyrażenia swoich uczuć, emocji i potrzeb w taki sposób by pozostać w zgodzie z sobą i nikogo przy tym nie zranić… I żebyśmy dobrze się zrozumiały. Jeśli powiesz szefowi „przepraszam, dziś wychodzę normalnie. Mam plany na weekend” oczywiście może spowodować, że on poczuje się urażony, ale przecież nie taka była Twoja intencja. Asertywność to umiejętność wyrażania swoich potrzeb bez intencjonalnego urażania innych. Widzisz różnicę? Spróbujmy z bardziej obrazowym przykładem. Masz koleżankę, która codziennie chce się z Tobą widywać, ingeruje w Twój czas wolny. Chce kolejną sobotę z rzędu iść z Tobą do kina. Odmawiasz, bo masz już inne plany (nie ważne jakie) i marzysz o tym by w końcu zrobić to co zaplanowałaś sama. Koleżanka z pewnością poczuje się urażona. Czy Twoim zamiarem było zranienie jej? NIE! Po prostu miałaś inne plany. Ty wyrażasz swoje potrzeby i swoje uczucia. Jesteś asertywna.

Odmawiać w sposób asertywny, mówić o swoich uczuciach i emocjach stawiając granice to duża sztuka. Budowanie asertywnych komunikatów nie należy do najłatwiejszych, zwłaszcza dla osób, które mają problemy z brakiem pewności siebie.

Być może przez długie lat odsuwałaś się w cień, przyjmując propozycje innych osób, mimo że całkowicie się z nimi nie utożsamiałaś. Być może respektowałaś emocje i uczucia innych, kompletnie zapominając o swoich. Nie ważne jak długo towarzyszył Ci taki sposób działania. Nadszedł czas na zmianę! Wiesz przecież, że wszystkiego można się nauczyć! Budowania asertywnych wypowiedzi również.

Od tego by asertywnie wyrażać swoje uczucia dzielą Cię trzy kroki. Nie dużo, prawda?

Po PIERWSZE: Spokojnie, z rozwagą zastanów się co czujesz w danej sytuacji. Twoje emocje są ważne. Wyartykułuj je! Głośno… nie chowaj ich jedynie w swoim umyśle. To co czujesz nie podlega dyskusji. Podważać można opinie, ale nie uczucia! Z nimi się nie dyskutuje.

Po DRUGIE: konkretnie powiedz co zrobiła druga osoba, że wywołało to w Tobie takie, a nie inne uczucia. Opisz je dokładnie, precyzyjnie, nie oszczędzaj szczegółów.

Po TRZECIE: i pewnie najtrudniejsze… powiedz czego w tej sytuacji oczekujesz! Czego sobie nie życzysz i jakiego zachowania w przyszłości chcesz doświadczyć.

Stosując najbardziej prostą formułę, możemy to sprowadzić do następującego wzoru:

„JA czuję, że… kiedy TY… i JA oczekuję...”

Proste prawda? A może jednak nie do końca? Bądź czujna, w ciągu najbliższych kilku dni rozwinę temat. Znajdziesz tu krótki filmik z dokładnymi przykładami i praktycznymi wskazówkami.

Pamiętaj! Ty jesteś ważna! Twoje emocje i Twoje uczucia są ważne! Nie umniejszaj im! Wyrażaj siebie. To, że powiesz co czujesz nikomu nie zrobi krzywdy!